بازاریابی اجتماعی چیست ؟

امروزه بازاریابی بر بسیاری از فعالیتهای روزمره زندگی ما تأثیرگذار است و نقش بسزایی را ایفا می کند. پیوند دنیای فعالیتهای تولیدی و تجاری با مصرف کنندگان و بازارها توسط اقدامات بازاریابی انجام می گیرد و عرضه و فروش محصولات و خدمات و در نتیجه تأمین نیازها و خواسته های گوناگون مشتریان را در پی دارد.

پیشبرد فروش تعریفی از بازاریابی است که مردم می شناسند. شرکتها همواره به دنبال فروش محصول به مشتریان هستند، اما در واقع حتی اگر هدف نهایی فروش باشد، وظایف دیگری نیز وجود دارد که موجب تحقق و توسعه آن می شوند. لذا مدیران شرکتها و سازمانها مجبورند در تحقق اهداف بازاریابی، عوامل مهمی نظیر نیازها و خواسته های مشتریان و مصرف کنندگان و منافع جامعه را در کوتاه مدت و بلندمدت در نظر بگیرند که به تعبیری همان مفهوم بازاریابی اجتماعی است. بازاریابی اجتماعی اولین بار در دهه 70 میلادی توسط فیلیپ کاتلر، مطرح شد. او با ترکیب مفاهیم مربوط به تغییرات اجتماعی و بازاریابی تجاری و فنون تبلیغات، اصول این بحث را پایه گذاری نمود. وظیفه اصلی بازاریابی اجتماعی تأثیرگذاری بر رفتارهای اجتماعی و انسانی است. در بازاریابی اجتماعی کسب سود و منافع شخصی اولویت اصلی به شمار نمی رود؛ تأکید بازاریابی اجتماعی تنها ارضای نیازها و خواسته های افراد اجتماع از طریق فرآیند مبادله و داد و ستد نیست، بلکه تأثیرگذاری بر اعمال و رفتار افراد در اجتماع است.

ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ

ﭘﻨﺞ ﻣﻔﻬﻮم ﻓﮑﺮي در ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﺎزارﯾﺎﺑﺎن باید در اﺟﺮاي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺧﻮد ، ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﮐﻨﻨﺪ. این مفاهیم شامل :

ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪ

اﺳﺎس اﯾﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑه اﯾﻦ ﺻﻮرت است ﮐﻪ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺧﻮاﻫﺎن ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در دﺳﺘﺮس ﺑﻮده و توانایی ﺧﺮﯾﺪ آن را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. در اﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮ ﺑﻬﺒﻮد ﮐﺎرآﯾﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﺗﻮزﯾﻊ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺑﺎﺷﺪ.   

ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﺤﺼﻮل

اﺳﺎس اﯾﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ این است ﮐﻪ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﯽ را ﮐﻪ ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮐﯿﻔﯿﺖ، ﮐﺎرﮐﺮد و ﺷﮑﻞ را دارﻧﺪ میخرند، ﭘﺲ ﻣﺪﯾﺮان ﺑﺎﯾﺪ اﻧﺮژي ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺤﺼﻮل اﺧﺘﺼﺎص دﻫﻨﺪ.

ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻓﺮوش

از ﻣﻨﻈﺮ اﯾﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﻣﻘﺪار ﮐﺎﻓﯽ از ﻣﺤﺼﻮل را ﻧمیخرند ﻣﮕﺮ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺎ ﺗﺒﻠﯿﻐﺎت و ﺗﺮﻓﯿﻌﺎت ﻻزم، ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﻓﺮوﺧﺘﻪ ﺷﻮد.     

ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ 

وﻇﯿﻔﻪ ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻧﯿﺎز ﻫﺎ ، ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎ و ارزش ﻫﺎي ﺑﺎزار ﻫﺪف و ﺗﻄﺒﯿﻖ ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺮاي ارضا آﻧﻬﺎ ﺑﺼﻮرت ﻣﻮﺛﺮ و ﺑﻬﺘﺮ تر از رﻗﺒﺎ اﺳﺖ .

ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ

اﺳﺎس اﯾﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺑﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رﻓﺎه ﻋﻤﻮﻣﯽ، ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻬﺎد ﻫﺎي ذﯾﺮﺑﻂ و ﭘﺬﯾﺮش ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺟﻬﺖ رﻓﻊ ﻧﯿﺎز ﻫﺎي ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎز ﻫﺎي ﯾﮏ ﺑﺨﺶ ﺧﺎﺻﯽ از ﺑﺎزار ﯾﺎ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن اﺳﺖ. ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در گرو ﻣﻮارد زﯾر اﺳﺖ :            

1. ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﻫﺪف
2. ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﻫﺪف
3. ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﺟﺎﻣﻌﻪ  
4. ﻫﺪف ﺑﺎزده ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت ﺷﺮﮐﺖ         

ﻣﻔﻬﻮم ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ    

ﯾﮏ ﺳﺎزﻣﺎن آﮔﺎه ﺑﺎ ﭘﯿﺮوي از اﺻﻮل ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ، ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﯽ ﺧﻮاﺳﺘﻪ ﻫﺎي مشتریان و ﻧﯿﺎزﻫﺎي ﺷﺮﮐﺖ و ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت مشتریان و ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ اﺗﺨﺎذ ﺗﺼﻤﯿﻢ درﺑﺎره ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﭘﺮدازد. ﭼﻨﯿﻦ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﮐﺎﻣﻼ واﻗﻒ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺪون ﺗﻮﺟﻪ دو ﻋﺎﻣﻞ آﺧﺮ، ﺑﻪ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن و ﺟﺎﻣﻌﻪ ؛ خیانت کرده است .ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎ و ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎي ﻫﻮﺷﯿﺎر ، ﻣﺴﺎﺋﻞ و ﻣﺸﮑﻼت ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﺑﺮاي ﺧﻮد ﻧﻮﻋﯽ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺎزار می دانند. ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﯿﺎن ﻣﯽ کند که ﺳﺎزﻣﺎن ﻫﺎ باید در ﺳﯿﺎﺳﺖ ﮔﺬاري ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ، ﺑﯿﻦ ﻣﻼﺣﻈﺎت ﺳﻪ ﮔﺎﻧﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺷﺮﮐﺖ، ﺧﻮاﺳﺘﻪﻫﺎي ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه و ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺟﺎﻣﻌﻪ ، ﺗﻌﺎدل را برقرار کنند.